Steeds meer overheidsorganisaties ondertekenen de Direct Duidelijk-deal. Maar hóe schrijf je een tekst die direct duidelijk is voor inwoners? 10 tips!

Steeds meer overheidsorganisaties ondertekenen de Direct Duidelijk-deal. Daarmee geven ze aan dat ze heldere taal hoog op de agenda hebben staan. Prachtig nieuws! Heldere taal kan niet genoeg aandacht krijgen. Maar hóe schrijf je nu precies een tekst die direct duidelijk is voor inwoners? Ik heb 10 schrijftips voor je op een rijtje gezet die je direct kunt toepassen in allerlei tekstsoorten. Van brieven en e-mails tot aan folders en webteksten.  

Schrijftip 1: denk goed na over welke informatie je moet vertellen

Dit lijkt een open deur. Maar niets is minder waar. Het schrijven van een heldere tekst begint altijd met nadenken over hoeveel boodschappen je de lezer gaat geven. Beperk je daarbij. Geef alleen boodschappen die onmisbaar zijn voor de lezer en schrap de rest.

Schrijftip 2: breng de boodschappen in vetgedrukte koppen

Weet je welke boodschappen je wilt brengen? Laat deze dan uit de tekst ‘knallen.’ Maak de boodschappen vet of cursief. De bedoeling is dat de lezer in één oogopslag ziet wat hij moet weten.

Schrijftip 3: schrijf in een piramide

Onderbouw iedere boodschap met een kort stukje tekst. Zet hierin het belangrijkste bovenaan. Belangrijk: houd het kort!

Schrijftip 4: houd zinnen kort

Geef 1 boodschap per zin. En zet in de zin de belangrijkste informatie vooraan. Zorg ook voor een duidelijke grammaticale constructie. Dus geen bijzinnen, tussenzinnen of aanloopzinnen.

Schrijftip 5: kies bekende woorden

Hanteer hierbij het principe van de verzorgde spreektaal. Gebruik woorden die je ook op een feestje tegen je vrienden gebruikt. Dus geen typische schrijftaal, geen ‘dure’ woorden, niet te veel jargon en al helemaal geen ouderwetse taal.

Schrijftip 6: gebruik niet te veel lijdende vormen en overbodige hulpwerkwoorden

Lijdende vormen zorgen vaak voor verwarring. Door een lijdende vorm (worden en zijn) blijft het namelijk onduidelijk wie wat doet. Ook veel hulpwerkwoorden (kunnen, zullen¸ gaan) maken een tekst onnodig lang.

Schrijftip 7: houd je tekst kort

Veel experts lopen het risico om te veel informatie in een tekst te stoppen. Houd je in. Te veel informatie heeft 2 nadelen.
1. Je tekst wordt lang (en dus onaantrekkelijk om te lezen).
2. Je tekst wordt ingewikkeld (de structuur wordt complex).

Schrijftip 8: bouw je tekst op in lagen

Denk bij het schrijven na over wat je in je basistekst wilt vertellen. Zet details en uitleg vervolgens in een bijlage. Wil je nog meer details kwijt? Verwijs in de bijlage naar een webtekst of folder. Zo laat je de lezer zelf kiezen tot welk detailniveau hij door wil gaan.

Schrijftip 9: maak je tekst persoonlijk

Teksten worden vaak geschreven voor grote groepen. Bijvoorbeeld polisvoorwaarden. Deze zijn bedoeld voor alle verzekerden. Daarom staat er ook vaak algemene informatie in. En informatie die voor de lezer niet relevant is. Maak deze teksten op maat. Noem bijvoorbeeld een concreet bedrag in plaats van ‘u ontvangt een bedrag per dag van 28/360 deel van het verzekerde inkomen van het eerstejaarsrisico.’

Schrijftip 10: gebruik de stopwatch

Heb je een tekst af? Leg hem voor aan een lezer en kijk wat hij nog weet nadat hij de tekst 30 seconden heeft bekeken.