Je wilt geen flater slaan als je de pers te woord staat. Je ook niet door journalisten laten overvallen met onverwachte vragen. Liever neem je zelf de regie in handen. Maar omgaan met de media is niet altijd even gemakkelijk.

Vanmorgen om 7.00 uur werd ik thuis gewekt door opstijgende vliegtuigen vanaf Schiphol. Dat het vliegtuigen van Easyjet waren, was vrij onwaarschijnlijk. Alle Nederlandse piloten van die luchtvaartmaatschappij staakten namelijk tussen 6.00 en 10.00 uur. Dat hoorde ik op weg naar kantoor op de radio in een kort interviewtje met een woordvoerder van Easyjet. Een woordvoerder die zich overigens perfect had voorbereid op de media-aandacht. Logisch, wie staakt hoopt op zoveel mogelijk media-aandacht. Ondanks een gedegen voorbereiding blijft het knap om journalisten de baas te zijn in live interviews.

Omgaan met de media

“Als je solliciteert bij een budgetmaatschappij, kun je natuurlijk niet dezelfde arbeidsvoorwaarden verwachten als bij KLM.” Met die stekelige opmerking probeerde de journalist de woordvoerder van zijn stuk te brengen. Het lukte hem niet. Ik kan niet meer exact citeren wat de woordvoerder zei. Maar in ieder geval kwam het antwoord hierop neer:  “Het komt voor dat een piloot 5,5 uur vliegt naar een bestemming. En na een uur alweer 5,5 uur terugvliegt. Dan is dat een lange werkdag. Vervolgens staat hij de volgende dag om 4.00 uur op om zich klaar te maken voor weer een vlucht. Je bent dan niet optimaal uitgerust. De piloten worden bijvoorbeeld ook niet doorbetaald als zij ziek zijn. En welke passagier wil met een piloot vliegen die koorts heeft?”

Wat deed de woordvoerder hier zo goed?

• Hij gebruikte een onopvallend ‘bruggetje’ na de vraag, dat leidde tot datgene wat hij graag kwijt wilde. (zo’n onopvallend bruggetje, dat ik zelf niet meer kan reproduceren wat dat bruggetjes was).
• Hij formuleerde het antwoord op zo’n manier dat hij niet alleen de belangen van de piloten centraal zette, maar ook die van de passagiers.
• Hij maakte zijn antwoord ook heel concreet. Zodat luisteraars goed begrijpen waarom deze piloten staken.

Je niet laten gebruiken door de media

De journalist gaf nog een mooie afsluiter: “En dat vormt weer een gevaar voor de vliegveiligheid.” Daarop antwoordde de woordvoerder: “Dat zijn jouw woorden.” Ik vind het een mooi voorbeeld van hoe iemand de media gebruikt en niet andersom. Graag geef ik je meer tips over hoe je het beste kunt omgaan met de media.

Hoe zorg je ervoor dat je de regie houdt tijdens een interview?

Door dus handige koppelzinnetjes (bruggetjes) tussendoor te gebruiken. En het gesprek te sturen naar het (sub)onderwerp waar jij het over wilt hebben. Een aantal van die voorbeeldzinnetjes:

“… maar aan de andere kant moet u niet vergeten …”
“… en voor ons staat voorop …”
“… waar het eigenlijk om gaat …”
“… maar vergeet u niet …”
“… veel belangrijker voor ons is …”

Wat doe je als je het antwoord op een vraag niet weet?

Laat journalisten niet met je aan de haal gaan. Dat zou kunnen als er iets onverwachts gebeurt. En er ineens een journalist op de stoep staat. Je wordt overvallen. Je weet je even geen raad. Dan heb je 2 opties:

 1. Geef geen antwoord, maar stel eerst een relevante tegenvraag.

Waarom? 2 redenen: je wint tijd om even rustig na te denken en je krijgt een beter beeld van de vragensteller en de gestelde vraag. Op die manier kun je de vraag veel beter beantwoorden.

Bijvoorbeeld: “Ik geef graag antwoord op uw vraag, maar mag ik eerst vragen wie u bent?” Of: “Kunt u die vraag nog wat toelichten?”.

 2. Wees eerlijk en geef aan wanneer je het wel weet.

Ben je ergens bijvoorbeeld niet verantwoordelijk voor? Verwijs dan door. Toon begrip, wees open zoveel je kunt en buig het gesprek om. Dat ziet er bijvoorbeeld zo uit:

“Ik begrijp de onrust heel erg goed. Daarom wil ik iedereen graag van de juiste informatie voorzien. Op dit moment heb ik die informatie niet compleet, maar over een uur kan ik uw vraag veel beter beantwoorden. Wat ik wel kan melden, is dat we 3 sporthallen ontruimd hebben. Zodat we alle evacuees daar goed kunnen opvangen.”

Ben jij niet verantwoordelijk voor dit onderwerp? Is een collega geschikter om het interview te doen? Verwijs dan door.

Hoe bereid je je voor op een mogelijke overval van een journalist?

Houd in de voorbereiding van je gesprek rekening met het volgende:

1.  Wat is je kernboodschap?
2.  Welke argumenten/onderbouwing heb je?
3.  Met welke voorbeelden kun je dit illustreren?
4.  Welke boodschappen wil JIJ nog meer kwijt?
5.  Welke lastige vragen kun je nog meer verwachten in deze context? Wat zijn dan jouw antwoorden? En wat zeg je vooral niet?
6.  … en weer volgt stap 1 tot en met 4